Tarih: 31 Mayıs 2021 Pazartesi 10:54

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 5 No’lu Tarım Destek Faaliyetleri Meslek Komitesi Meclis Üyeleri İsmail Yavuz Özgüven ve Murat Okşar sektörde yaşanan sıkıntıları değerlendirdi. Gerek gübre gerekse bazı ilaçları bulma noktasındaki sıkıntılar ve sektöre yansımaları hakkında bilgi veren Meclis Üyeleri, bu sıkıntıda artan döviz rakamları ve yapılan yeni düzenlemeler sonrası sektörde bozulan ödeme dengelerinin önemli rol oynadığını söyledi. 

Özgüven: “Pandemi sürecinde ürün bulmakta zorlanıyoruz”
5 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Yavuz Dış Ticaret Limited Şirketi Sahibi İsmail Yavuz Özgüven hasat döneminin başladığını, tarımsal üretimle ilgili bir sıkıntı yaşanmadığını bildirdi. Ancak kullanılan gübre ilaç gibi malzemelerin tedarikinde sıkıntı yaşandığını ifade eden Özgüven şunları söyledi: 
“Bu sıralar özellikle klasik gübre bulma noktasında sorun büyük. Gübre fabrikalarının hiçbiri hammadde bulamadıkları için iç piyasaya ürün sunamadı. Şu dönemde yoğun olarak kullanılacak amonyum sülfat gübresi fabrikalarda halen bulunmuyor. Yaklaşık 3 aydır gübre temin edemiyoruz. Muhtemelen pandemi nedeniyle yurtdışından getirilmesinde ve arz talep dengesinde sorun oluştu.”
Klasik gübre bulunamaması nedeniyle damlama gübre adı verilen maliyeti daha yüksek bir gübrenin kullanıldığını kaydeden Özgüven, “Bu durumda da elbette ürün maliyeti artıyor ve son kullanıcıya yüksek fiyat olarak yansıyor. Verim azalıyor. Aynı zamanda ihracatçılar rekabetçi yapılarını kaybediyor” değerlendirmesini yaptı.   
Narenciye sezonunun yaklaştığını, bu ürün özelinde ise özellikle unlu bitle mücadele sıkıntısını hatırlatan Özgüven yaşananları şöyle özetledi: 
“Narenciyede unlu bit zararlısı ile mücadele geçen yıl olduğu gibi bu yıl da büyük sıkıntı. Bu zararlı ile mücadelede kullanılacak ruhsatlı ilaçları piyasada bulmak mümkün değil. Gübrede yaşanan sorunu damlama gübre ile çözebiliyoruz ama bu zararlı ile mücadelede kullanılabilecek başka ruhsatlı bir ilaç da bulunmuyor. Bu zararlıda geç kalınırsa ne kadar ürünümüzü ihracata gönderebileceğimizi kestirebilmek zor.”
Tarım Bakanlığından Amerika ve Avrupa’da kullanılan ilaçlara ruhsatlandırma istediklerini belirten Özgüven, “Yüksek fiyat versek dahi bu ilaçları bulamıyoruz. Geçen yıldan bu yana sorunun çözümü için mücadele ediyor ancak sonuç alamıyoruz” dedi. 

Okşar: “Sektörde ödeme dengesi bozuldu”
MTSO 5 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Enfiher Zirai İlaç Gübre Sanayi Limited Şirketi Sahibi Murat Okşar ise özellikle çek ödeme tarihlerinin 1 Haziran’a kadar ertelenmesi sonucu bozulan ödeme dengelerine dikkat çekti. Piyasada bozulan ödeme dengeleri nedeniyle ürün bulmakta zorlandıklarını dile getiren Okşar, “Son 3-4 aydır ödemelere güvenin kalmaması, döviz kurlarındaki artış nedeniyle nakit alımlar cazip hale getirilmeye çalışılıyor. Örneğin bir ürün satılırken nakit alınırsa 100 TL vadeli alınırsa 130 TL’den fiyat veriliyor ve vade süreleri de geçmişte 10-12 ay arasındayken bu günlerde 4 – 6 aya indiriliyor. Nakit alım cazip olmasına rağmen firmalardaki nakit akışının bozulmasından dolayı kimse gübre ya da ilaç temin edemez duruma geliyor” dedi. 
Tarım sektöründe üretimin de satışların da iyi gittiğini bu nedenle bu sektörde çek ödemelerinin 1 Haziran’a ertelenmesini doğru bulmadıklarını belirten Okşar, “Sıkıntı yaşanan sektörler için bu uygulama geçerli olabilir ancak bizim sektörde nakit dengeleri alt üst oldu. Ödemeler tamamen firmaların insafına kalmış durumda. Düzgün çalışan firmalar müşterilerine ödeme yapıyor ancak karşı taraftan ödeme almakta zorlanınca sıkıntıya giriyor. Bu uygulama piyasada art niyetli insanların artmasına neden oldu” değerlendirmesini yaptı. 
Bu süreçte bankalarla da ciddi sıkıntılar yaşandığını belirten Okşar şunları söyledi: 
“Ödemelerimizi 1 Haziran’da alabileceğiz ancak bankalar vadeli çeklerin karşılığı olmaması nedeniyle hatalı işlem koduyla müşteri çeklerini iade etmeye başladı. Ardından da eğer o bankada krediniz varsa bu borcu kapatmanızı talep ediyor. Yani bir taraftan kendi tahsilatlarımızı kendimizin gerçekleştirmesi beklenirken bir taraftan da alacaklarımızı tahsil edemeden borçlarımızın kapatılması bekliyor. Bankalara olan borçların tamamı 1 Haziran günü itibariyle geri istenecek ve birçok kişi tahsilatını gerçekleştirmiş olamayacağından çok büyük sıkıntılar yaşanacak. Bugünden bankalarla bir araya gelinerek sorunun çözümü için girişimlerde bulunulmalı.”