Tarih: 30 Nisan 2021 Cuma 13:03

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 8 No’lu Dayanıklı Tüketim Malları Meslek Komitesi Meclis Üyeleri Hamit Doğan ve Hasan Yılmaz, artan hammadde fiyatlarının sektöre yansımalarını değerlendirdi. Pandemi nedeniyle yurtdışında duran üretim sonrası zorlaşan yedek parça ithalatının üretimleri olumsuz etkilediğini, yaşanan chip sorununun özellikle elektronik ürünler özelinde ciddi sıkıntıları beraberinde getirdiğini kaydeden Meclis Üyeleri, demir ve sac gibi metale gelen zamların da özellikle beyaz eşya fiyatlarını 3-4 kat arttırdığını anlattı. Discount marketlerde beyaz eşya ve elektronik eşya satılıyor olması ile bu marketlerin hafta sonlarında açık olmasının sektöre olumsuz yansımaları da değerlendirmeler arasında yer aldı. 

Doğan: “Yerli üretim desteklenmeli”
8 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Jameson Elektronik Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Doğan, ağırlıklı olarak üretim ayağında yaşanan sıkıntılara değindi. Türkiye’nin beyaz eşya ve elektronik eşya üretimde büyük ölçüde dışa bağımlı olduğunu anlatan Doğan, “Bu alanda üretim için birçok parça yurtdışından geliyor. Ancak bugün pandemiyle birlikte gerek Avrupa, gerek Amerika gerekse Çin’de üretim büyük ölçüde durdu. İthal edecek ürün bulamadığımızdan Türkiye’deki üretimler de aksadı. Geçmişte en geç 2 ayda getirebildiğimiz ürünler için bugün 6 aydan önce süre verilmiyor. Kısacası pandemi bize yerli üretimin desteklenmesinin önemini bir kez daha gösterdi. Sorunun çözümü için üretimin desteklenmesi, bunun bir devlet politikası haline getirilmesi çok önemli” dedi.
Beyaz eşya üretiminin tedarik sıkıntısı nedeniyle yavaşladığını kaydeden Doğan, bir taraftan azalması nedeniyle ürün kıymetlenirken diğer taraftan artan döviz kurları nedeniyle fiyatların daha da arttığını söyledi. Elektronik grupta ise chip sorununun ciddi boyutlara ulaştığını ifade eden Doğan, hammadde fiyatlarının bazı ürünlerde yüzde 80, bazı ürünlerde ise yüzde 100’den fazla arttığını bildirdi. Pandenin hafiflemesi ile yurtdışında üretimin artmasıyla birlikte Temmuz, Ağustos gibi ürünlerin yeniden bollaşmasını ve sıkıntıların hafiflemesini beklediklerini dile getiren Doğan, “Örneğin Çin’de Çin Yeniyılında köylerine giden işçilerin yarısından fazlası halen fabrikalara dönmedi. Sıkıntıların sona ermesi ile bu bölgelerde üretimin yeniden artması en büyük beklentimiz” diye konuştu.
Son olarak internet satışlarındaki haksız rekabeti anlatan Doğan, internetten vergi numarası olmadan yapılan satışlara denetim getirilmesini talep etti. Kayıtdışı satışların devleti de kayıtlı çalışan firmaları da zorladığını belirten Doğan, bu alana bir düzenleme getirilmesi gerektiğini ifade etti. 

Yılmaz: “Alım satım arasındaki makas çok açıldı”
MTSO 8 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Yılmazlar Dayanıklı Tüketim Malzemeleri Firma Sahibi Hasan Yılmaz ise artan fiyatlara karşın halkın alım gücünün yarı yarıya düşmesiyle birlikte alım satım dengesinin bozulduğunu, makasın çok açıldığını söyledi. “Gerek yurtdışı kaynaklı gerekse demir, sac gibi metal hammaddeye gelen zamlar nedeniyle beyaz eşya fiyatları yüzde 200-300 artarken gelirler yarı yarıya azaldı, işsizlik arttı” diyen Yılmaz, birçok kişinin nişanını düğününü ertelemek durumunda kaldığını söyledi. Süreçten özellikle perakende mağazalarının çok fazla etkilendiğine işaret eden Yılmaz, “Pandemi tedbirleri kapsamında bizlerin en çok iş yaptığı akşam saatlerinde ve hafta sonları kapanmalar geldi. Biz mağazalarımızı kapatmak durumunda kalırken discount marketler gıda sattıkları gerekçesi ile çalışmaya devam etti. Oysa bu marketlerde gıda dışında her türlü ürünü bulmak mümkün. Beyaz eşyadan küçük elektrikli ev aletlerine kadar sektörümüzü ilgilendiren çok sayıda ürün satılıyor. Bu durum haksız rekabete yol açıyor. Ya o firmalar da hafta sonları kapanmalı ya da yalnızca gıda satışına izin verilerek haksızlığın önüne geçilmeli” diye konuştu. 
Mağazaların kapalı olmasına rağmen kira, elektrik, personel maaşı gibi sabit giderlerinin devam ettiğini vurgulayan Yılmaz, kısa çalışma ödeneğinin sona ermesiyle bir süre sıkıntıları artsa da yeni çıkan uzatma kararından memnun olduklarını söyledi. Perakende sektörünün işsizliğin ilacı olduğunu dile getiren Yılmaz, bu süreçte sektörün korunmasının önümüzdeki süreçte daha sağlıklı yol alınabilmesinin anahtarı olacağını belirtti. Ek olarak sıkıntılar bitene kadar en azından kira vergilerinin alınmamasını talep eden Yılmaz, SGK ücretlerinin de işveren üzerinde ciddi bir yük oluşturduğuna işaret ederek bu konuda da pandemi sonuna kadar düzenleme beklediklerini söyledi.